Σάββατο, 5 Δεκεμβρίου 2015
  -
|  Ακολουθήστε μας:        

Μινωικά αθλήματα

Πέμπτη, 03 Δεκεμβρίου 2015 - 10:03
    Μινωικά αθλήματα

    Ο Πλάτωνας στην "Πολιτεία" (452d) αναφέρει "ήρχοντο των γυμνασίων πρώτοι μεν Κρήτες", θέλοντας πιθανώς να δηλώσει με τη φράση αυτή τη μεγάλη παράδοση που είχαν οι Κρήτες στα διάφορα αγωνίσματα. Ο μινωικός πολιτισμός παρέχει αρκετές εικονογραφικές πληροφορίες για την αθλητική δραστηριότητα στην εποχή του Χαλκού (2η χιλιετία π. Χ.). Πρόκειται για ανάγλυφες αναπαραστάσεις σε λίθινα αγγεία, για τοιχογραφίες, για εγχάρακτες σκηνές σε σφραγιδόλιθους κ.α. Οι κάτοικοι της Κρήτης τη 2η χιλ. π.Χ. εμφανίζονται να φορούν στα διάφορα αθλήματα το χαρακτηριστικό περίζωμα, το οποίο σε κάποια αγωνίσματα φορούσαν και οι γυναίκες. Σε δημοσίευμά του, ο Χ. Μπουλώτης αναφέρει ότι η ολική γυμνότητα είναι σποραδική.

    Τα κυριότερα αθλήματα στην Κρήτη της Εποχής του Χαλκού ήταν η πυγμαχία, η πάλη, τα ταυροκαθάψια και τα ακροβατικά. Οι παραστάσεις με δαχτυλιδωτή μέση, σφικτά ζωσμένη, τους καλοσχηματισμένους μηρούς και το αναπτυγμένο στήθος δηλώνουν γυμνασμένη κορμοστασιά, ευλυγισία και ζωηρότητα στην αθλητική τους εμφάνιση. Οι άνδρες εικονίζονται με ηλιοκαμένο δέρμα, ενώ οι γυναίκες με δέρμα λευκό. Ο Έβανς, αναφερόμενος στα αθλήματα, τα συνδέει με τη θρησκεία και τη Μεγάλη Θεά, υπό την προστασία της οποίας ετελούντο.

    Ταυροκαθάψια - κυβιστήματα

    Από τις αρχές της 2ης χιλιετίας π.Χ. εμφανίζονται στην Κρήτη πήλινα πλαστικά αγγεία (ρυτά) σε σχήμα ταύρου με ακροβάτες, πιασμένους από τα κέρατα του ζώου, να εκτελούν διάφορα γυμνάσματα. Πήλινο πλαστικό ρυτό με μορφή ταύρου από το προανακτορικό νεκροταφείο της Κουμάσας κοντά στη Γόρτυνα παριστάνει πιθανόν τη σύλληψη και το δαμασμό ταύρου. Στα κέρατα του ζώου κρέμονται τρεις μικρές ανθρώπινες μορφές.

    Η επικίνδυνη ακροβασία πάνω στον ταύρο θεωρείται ένα από τα πιο αγαπητά και διαδεδομένα αγωνίσματα στη μινωική Κρήτη. Στο αγώνισμα αυτό άνδρες και γυναίκες εκτελούν θεαματικά πηδήματα πάνω στη ράχη ταύρων, οι οποίοι τρέχουν. Το κυνήγι για τη σύλληψη του ταύρου πρέπει να ήταν το άθλημα που προηγείτο των ταυροκαθαψίων. Η σύλληψη του άγριου ταύρου με δίχτυ και ο δαμασμός του παρατηρείται στο χρυσό κύπελλο απότο βαφειό της Σπάρτης, το οπoίο φέρει ανάγλυφη παράσταση σύλληψης ταύρου με παγίδα. Το παιχνίδι με τον ταύρο είναι γνωστό και σε άλλους προϊστορικούς πολιτισμούς της Ανατολής και της Αιγύπτου, που όμως δεν φαίνεται να έφτασαν ποτέ στην τελειότητα και τη δεξιοτεχνία των μινωικών ταυροκαθαψιών.

    Τα ταυροκαθάψια, στην εξελιγμένη τους μορφή, εικονίζονται σε πολλά μινωικά έργα τέχνης, όπως σε σφραγιδόλιθους και δακτυλίδια, ελεφάντινα και χάλκινα συμπλέγματα, καθώς και στο πασίγνωστο ρυτό από οφίτη της Αγ. Τριάδας αλλά και στην περίφημη μινωική τοιχογραφία της Κνωσού. Σε δακτυλίδι που βρέθηκε στις Αρχάνες εικονίζεται ταύρος προς τα δεξιά, πάνω σε διπλή ισοδομική βάση. Παρόμοιες παραστάσεις εμφανίζονται και σε άλλα σφραγιστικά δακτυλίδια. Πάνω στη ράχη του διακρίνεται ταυροκαθάπτης και μπροστά ένας ιερός κόμβος.

    Το σώμα του ταυροκαθάπτη είναι αναδιπλωμένο, με τα χέρια μετέωρα πάνω από τη ράχη του ζώου, έτοιμου να προσγειωθεί πίσω από τον ταύρο. Το ζώο αποδίδεται σε πλάγια όψη, στη στάση του ιπτάμενου καλπασμού. Ο ιερός κόμβος ως θρησκευτικό σύμβολο, πιθανόν να δηλώνει το χαρακτήρα των ταυροκαθαψίων και να σχετίζεται με μία θρησκευτική - μαγική προστασία που φέρει ο ταυροκαθάπτης. Ο ιερός κόμβος απεικονίζεται και σε άλλα δακτυλίδια, σε συνδυασμό με τις οκτάσχημες ασπίδες που σχετίζονται με την προστασία και την παρουσία της θεότητας. Το πλήθος παραστάσεων των ταυροκαθαψιών επιτρέπει μια αρκετά βέβαιη αναπαράσταση των διαφόρων φάσεων του αγωνίσματος.

    Η τεχνική είναι η εξής: στην αρχή ο αθλητής αρπάζει από τα κέρατα τον ταύρο, που τρέχει με το κεφάλι χαμηλωμένο, το ζώο υψώνει και τινάζει απότομα το κεφάλι προς τα πάνω για να αποφύγει τον αναβάτη, ο ταυροκαθάπτης αφήνει τα κέρατα και, με την ορμή που παίρνει από το τίναγμα, διαγράφει ένα κύκλο στον αέρα, πατά όρθιος ισορροπώντας στην πλάτη του ταύρου και τέλος πηδάει στη γη. Το πολύ επικίνδυνο αγώνισμα απαιτούσε, όπως φαίνεται, μεγάλη δεξιοτεχνία και ακρίβεια κινήσεων. 

     

    Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο
    (0 ψήφοι)
    
    Panel

    Επικοινωνία

    Email:
    Θέμα:
    Μήνυμα: